Civiele normen
De gedupeerde die een schadevergoeding wil vanwege de beroepsfout van een makelaar, die gaat naar de rechtbank om die schadevergoeding af te dwingen. Een schikking buiten de rechter om komt helaas maar weinig voor, omdat de makelaar meestal is verzekerd voor beroepsfouten en verzekeraars niet graag schikken. In de meeste gevallen komt het dan ook aan opeen discussie in de rechtbank en onze advocaten loodsen je door dat proces.
In de rechtbankprocedure zal de gedupeerde aannemelijk moeten maken dat de makelaar civiele normen heeft geschonden. De belangrijkste norm in dat verband is de wettelijke zorgplicht van de makelaar. In de meeste gevallen zal de gedupeerde een appeltje hebben te schillen met de makelaar van de ander, in welk geval de zorgplicht wordt gebaseerd op de onrechtmatige daad. In het geval een makelaar zich beklaagt over zijn eigen makelaar, dan wordt de zorgplicht als opdrachtnemer tegengeworpen. Wat precies onder deze zorgplicht moet worden verstaan in juridisch jargon “casuïstiek”, of beter gezegd: koffiedik kijken. Dat maakt de uitkomst onzeker, maar het geeft ook speelruimte aan de goede advocaat. Een alternatief voor de gerechtelijke procedure is in sommige gevallen de Geschillencommissie Makelaardij.
Tuchtnormen
De gedupeerde die wil dat het handelen van de makelaar (ook) wordt beoordeeld door een college van vakgenoten, die start een tuchtprocedure. De schadevergoeding in een rechtbankprocedure wordt meestal wel gedekt door de verzekeraar, maar met de tuchtprocedure loopt de makelaar het risico zijn vak niet langer te kunnen uitoefenen. Een tuchtmaatregel raakt de makelaar zo bezien meer dan een veroordeling tot schadevergoeding.
Het tuchtrecht voor de makelaar is sinds 1 januari 2023 ingrijpend veranderd. Waar eerder de brancheorganisaties VBO, NVM en VastgoedPro een eigen verenigingstuchtrecht organiseerden, is dat tuchtrecht per voormelde datum gecentraliseerd en op 'afstand' gezet van de verenigingen. Per 1 januari 2023 moet een gedupeerde met zijn tuchtklacht naar de Tuchtcommissie Vastgoedprofessionals. Het centraliseren van het tuchtrecht een goede zaak, maar in de praktijk kampt het nieuwe systeem nog kinderziekten. Voor de makelaars gelden in ieder geval nog onverkort verschillende gedragsnormen, al naar gelang bij welke beroepsvereniging de makelaar is aangesloten. In algemene zin geldt dat een makelaar geen afbreuk mag doen aan de eer van het beroep, en evenmin zal de makelaar het vertrouwen in de beroepsgroep mogen schaden.